Депутат Геннадий Шиповский сенаттың жалпы отырысында жастардың микрокредиттерге оңай қол жеткізу мәселесіне назар аударды, деп хабарлайды CMN.KZ
Оның айтуынша, мұндай тәжірибе жеке қаржылық қиындықтардан әлеуметтік тұрақтылыққа жүйелі қатерге айналады.
«Көптеген жастар жеткілікті тәжірибесі жоқ, микроқаржы ұйымдарының агрессивті жарнамаларына оңай көнеді, қарыз алады, содан кейін жоғары пайыздар мен айыппұлдарға байланысты қарызға батады. Бұл енді жеке отбасылардың жеке қаржылық қиындықтары емес, әлеуметтік тұрақтылыққа қауіп төндіретін үрдіс», – деп атап өтті Шиповский.
Сенатор бейінді агенттік мұндай қарыз алушылар бойынша статистика жүргізбейтінін, бұл мәселенің ауқымын бағалауды қиындататынын атап өтті, дегенмен азаматтардың өтініштері мен әлеуметтік желілерден алынған деректер жастар арасындағы борыштық жүктеменің өсуін растайды.
«Бұл мәселенің туындауына микрокредиттерді ресімдеудің шамадан тыс жеңілдігі мен жылдамдығы, микроқаржы ұйымдары тарапынан жастарға бағытталған агрессивті жарнама, сондай-ақ қаржылық сауаттылықтың төмен деңгейі алып келеді. Микрокредиттік ұйымдардың қызметін реттеудегі кемшіліктер жағдайдыубықтырады: бірнеше минут ішінде жеке деректерді көрсету арқылы ғана қарыз алу мүмкіндігі жастарды олардың салдарын бағаламай, қаржылық міндеттемелер қабылдауға итермелейді. Бұл жастардың психологиялық жағдайына теріс әсер етеді, күйзеліске, депрессияға және әлеуметтік оқшаулануға әкеледі», – деп қосты ол.
Мәселені шешу үшін Шиповский:
- 18 жастан бастап тексерусіз ресімдеу практикасын тоқтата отырып, жастарға микрокредиттер беруді қатаңдату;
- жас шегін 21 жасқа дейін көтеру және қарыз алушылардың қаржылық жағдайын міндетті бағалауды енгізу;
- мектептер мен колледждерде қаржылық сауаттылық бойынша міндетті пәнді енгізу;
- жастарға тегін заңгерлік, қаржылық және психологиялық көмек көрсету үшін мемлекеттік онлайн-платформа мен өңірлік қолдау орталықтарының желісін құруын ұсынды.
Бұған дейін қазақстандықтар шағын несиелер арқылы 30 млрд-қа алданып қалғаны туралы белгілі болды. Алматының микроқаржы ұйымдарының басшылығы алаяқтық жасады деп айыпталуда. Қаржы мониторингі агенттігінде «Creditum» МҚҰ, «Sofi Finance» МҚҰ, «Hava Finance» МҚҰ, «SF Offline» МҚҰ, «POS Credit» МҚҰ, «Сәлем Кредит» МҚҰ қатысты алаяқтық және заңсыз кәсіпкерлік қызмет фактісі бойынша тергеу жүргізілуде.
