Қарағанды облысының тұрғынына оны ұрламақ болған бірнеше ер адам шабуыл жасады. Жәбірленуші итеріліп, құлап, басын асфальтқа соғылды. Біраз уақыттан кейін ол алған жарақаттарынан көх жұмған. Шабуылдаушылар ер адамның картасынан ақшаны өз шоттарына аударып, дәлелдерді жасырды. Сот олардың біреуін ғана кінәлі деп тапты, қалғандары куәгер ретінде өтті. Марқұмның туыстары CMN.KZ тілшісіне тергеу кезінде бұзушылықтар болды, ал сотталған адам бостандыққа шыққаны айтты
Оқиға 2024 жылдың 4 қыркүйегінде болған. Нургелды Наукенов Қарағандыға өз ауылынан ұлының пәтерін жалға алу және оқу ақысын төлеу үшін келген. Бұл туралы CMN.KZ тілшісіне оның әпкесі Айгүл Наукенова айтып берді.
Туысқанының айтуынша, 3 қыркүйек күні кешке Нургелды мен оның жақсы танысы – Ноян Дукенбаев Қарағандыға бірге келіп, пәтер жалдаған. Келесі күні олар асханада тамақтану үшін автобекетке барды. Сол жерде олар Думан есімді досымен кездесті.
«Камералардан Думанның бірнеше рет шығып, кіргенін көруге болады. Болған жағдайдан кейін біз оның телефонындағы қоңыраулардың детализацияны көрдік: ол ағасы Мақсат Ахметжановқа және тағы бірнеше ер адамдарға Боранбаевқа, Садвақасовқа қоңырау шалды. Камераларда олар содан кейін барлығы вокзалға жеке келді. Куәгерлер маған асханада олардың арасында ешқандай қақтығыс болмағанын айтты. Менің ағама жай ғана: «Сыртқа шығайық, сөйлесейік», – деді де, ол шықты», – деп түсіндірді Наукенова.
«Біз ағамызды жерлегеннен кейін мен вокзалға келіп, куәгерлерден барлығын сұрай бастадым. Бір сатушы маған Нургелдының құлағанын көргенін айтты. Бірақ оның өзі тұрғанын көрмеген. Оның айтуынша, клиенттер көп болды. Бірақ кейін полиция қызметкері мен ағамды итеріп жібергендер оны көтеріп, алып кеткенін байқады».
Марқұмның әпкесінің айтуынша, шабуылдаушылар оның ағасын жолдасымен бірге жалға алған пәтерге апарған. Нургелды есін жиып, не болып жатқанын түсінбеді. Ол көршілерінің есігін қақты, содан кейін олар полиция қызметкерлерін шақырған.
«Онда қызметкерлер оны үш сағат бойы ұстап, туыстарын іздеді. Олардың барлығы ауылда. Полиция тіпті оны тексермеді, жедел жәрдем шақырған жоқ. Олар оның 16 жасар ұлының деректерін тауып, оған қоңырау шалып, әкесін мас күйінде алып кетуін айтты. Менің жиенім басқа жігіттермен пәтер жалдайды, сондықтан ол әкесіне қонақүй бөлмесін жалға алды. Нұргелді бірнеше рет ұйықтағысы келетінін айтты».
Нәтижесінде Нургелды Наукенов қонақүй бөлмесінде көз жұмды.
Оның әпкесі айтқандай, болған жағдайдан кейін оның ағасына шабуыл жасағандар Наукеновтың заттарын алып, дәлелдерді жасыру үшін вокзалға оралды.
Неліктен шабуылдаушылардың біреуі ғана жазаланды?
CMN.KZ тілшісі істің егжей-тегжейлері мен шабуылдаушыларға тағайындалған жаза туралы білу үшін ҚР Ішкі істер министрлігі мен Бас прокуратураға өтінішпен жүгінді.
ҚР ІІМ хабарлағандай, іс бойынша жалғыз күдікті Мақсат Ахметжанов оқиғадан екі күн өткен соң – 2024 жылғы 6 қыркүйекте қамауға алынды.
«Нургелды Наукеновтың қаза табу фактісі бойынша ҚР ҚК 104-бабының 1-бөлігі бойынша «Абайсызда өлім келтіру» бойынша сотқа дейінгі тергеу жүргізілді. Іс бойынша үкім 2025 жылдың 23 сәуірінде шығарылды. Мүлікті ұрлау фактісі бойынша қылмыстық іс ҚР ҚК 188 – бабының 2-бөлігі бойынша «Ұрлық» тіркеліп, іс жүргізуді аяқтап, сотқа жолданды», – делінген жауапта.
Белгілі болғандай, шабуылдаушылардың біреуі ғана сотталды. Қалғандары іс бойынша куәгер ретінде өтті.
Бас прокуратура 2025 жылғы 23 сәуірде Қазыбек би аудандық сотында Мақсат Ахметжановтың ең төменгі қауіпсіздік мекемесінде жазасын өтеумен 1,5 жылға бас бостандығынан айырылғанын хабарлады. Қарағанды облыстық сотының қылмыстық істер жөніндегі сот алқасының 2025 жылғы 16 маусымдағы қаулысымен үкім өзгеріссіз қалды және ол заңды күшіне енді.
Алайда қаза тапқан Нургелдының әпкесі Айгүл Наукенова Ахметжановтың бостандықта екенін айтты.
«Ол өз мерзімін өтеп үлгерді. Түрмеде ол 9 ай болды, өйткені бір күн 1,5 күнге деп есептелді. Жалпы, осы бапқа сәйкес оған үш жыл бас бостандығынан айыру жазасы берілуі мүмкін еді, бірақ сотта оның кінәсін мойындау жеңілдететін жағдай деп саналды. Әрине, егер мұның бәрі бақылау камераларынан алынған бейнені дәлелдесе, ол кінәні мойындайды».
Бас прокуратура ҚР ҚК 55-бабының 2-бөлігінің 1-тармағына сілтеме жасап, оған сәйкес сот бапта көзделген мерзімнің жартысынан аспайтын жаза тағайындай алатыны түсіндірді.
«Жәбірленуші тараптың талабы ішінара қанағаттандырылды, сотталғаннан моральдық зиян – 5 млн теңге және материалдық залал – 1 127 977 теңге өндірілді», – деп қосты Бас прокуратурасында.
Бірақ Наукенова сотталған адам отбасына тағайындалған залалды төлемегенін айтады. Оның айтуынша, Ахметжанов сотқа мұндай соманы төлеуге мүмкіндігі жоқ екенін айтты. Марқұмның әпкесі оның сот бұйрығын орындайтынына күмәнданады, бірақ ол жазаның әділдігіне көбірек мән беретінін атап өтті.
Сондай-ақ, Наукенова Ахметжановтың әртүрлі баптар бойынша бірнеше рет жауапқа тартылғанын: бұзақылық, ұрлық, көшелердің ластануы, оны алкогольдік мас күйінде ұстағанын айтты.
Камераның жазбасының жоғалуы, сотта қорқыту сәттері мен үш қылмыстық іс
Айгүл Наукенова полиция қызметкерлерінің жұмысының көп бөлігін өзі атқарғанын айтты. Ол автовокзалға барды, бақылау камераларынан жазуды талап етті, куәгерлерден сұхбат алды, ақпарат жинады.
«Олар (шабуылдаушылар – редакцияның түсіндірмесі) ағасын жалдамалы пәтеріне апарғаннан кейін, олар оның заттарын алу үшін вокзалға қайта барды. Мұны бақылау камералары түсірді, бірақ қазір бұл камера жазбалары жоқ. Мен бір ай бойы тергеушіден осы жазбаларды талап едім, ол жазбаларды алуға әлі рұқсат жоқ екенін үнемі айтып отырды. Содан кейін біраз уақыттан кейін маған жазбалардың жарамдылық мерзімі аяқталғанын және олар жоқ екенін айтты. Тергеуші екі ай бойы Садвақасовты іздеді. Ол камера жазбаларында тұрған адамды таба алмайтынын айтты. Біз оны өзіміз тауып, оларға ақпарат бердік. Содан кейін біз Ернар Садвақасовтың інісі – Ерсултан мен тергеуші Гүлсезім Абылханның бірге оқығанын білдік».
Сондай-ақ марқұмның әпкесі, Қазыбек би ауданының сотында Ахметжановқа қатысты іс бойынша барлық бейнежазбалары бар флэшканы жоғалтқанын атап өтті. Оның айтуынша, Нургелдының туыстары өздері тапқан дәлелдер сотта көрсетілмеген. Сотта туыстары ашулана бастағанда, қызметкерлер оларды қорқыта бастады.
«Менің ағам ашуланып, айқалады. Сот қызметкері Айдос Ерғали сотты құрметтемегені үшін оны қамауға алып, жазалайтынын айтты. Мұны біз көмек сұраған адамдар айтады. Содан кейін мен оған: «Менің бір ағам өліп қалды, сіз екіншісін ұстауыңыз келе ме?», – деді Наукенова.
Мақсат Ахметжановқа қатысты ғана емес, қаза тапқан Нургелды Наукеновтың ақшасын өз шотына аударғаны үшін шабуылдаушылардың біріне де іс қозғалды.
«Қазір ұрлық бойынша бір ғана адам өтіп жатыр – Ернар Садвақасов. Оған екі іс қозғалды. Біреуі дәлелдердің жоқтығынан тоқтатылды, мен камерадан бейнелерді бізге ешқашан берілмегенін айттым. Садвақасовқа қатысты екінші іс бойынша сот куәгерлерсіз тез өтті. Біз бұған келіспедік. Сот болған кезде айыпталушының прокуроры мен адвокаты туыстары екенін анықтадық. Біз сот залына барғанымызда, олар сәлем бергенде құшақтасып кетті. Біз олардан неге сонша сәлемдесетінін сұрағанда, олар бізге: «Біз туыстармыз ғой, қалай сәлемдесуіміз керек», – деді. Біздің адвокат соттың 30 маусымда өтуін қамтамасыз етті».
Сонымен бірге, Айгүл екінші ұрлық фактісін өзі тапқанын айтты. Наукенова банктен ағасының шотынан үзінді көшірме сұрағанда, аударымдардан басқа, біреу банкомат арқылы картадан ақша алғанын көрді. Оның айтуынша, полиция қызметкерлері осы уақытқа дейін екінші ұрлық бойынша бақылау камераларынан жазбаларды әлі алып қойған жоқ.
Сонымен қатар, Нургелдының әпкесі шабуылдаушылардың пин-кодты білмей телефонның ашып, банктің қосымшасынан қалай аударғанын әлі түсінбеді.
Наукенова олардың отбасы ақша талап етпейтінін, олар әділдікті қалайтынын айтты. Қаза тапқан Нургелдының екі кәмелетке толмаған баласы қалған, оларды қазір тек анасы қамтамасыз етеді. Жәбірленушінің әпкесі кінәлілер жазадан кетеді деп қорқатынын айтты.
